เซลล์ (Cell) ถือเป็นโครงสร้างพื้นฐาน และหน่วยปฏิบัติงานที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต โดยเราไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า นักวิทยาศาสตร์จึงจำเป็นต้องใช้กล้องจุลทรรศน์ในการศึกษา สังเกตรูปร่าง ลักษณะ และส่วนประกอบภายในของเซลล์ ในทางชีววิทยาอาจกล่าวได้ว่า เซลล์ คือ หน่วยทำงานที่มีชีวิตซึ่งประกอบขึ้นเป็นสิ่งมีชีวิตแทบทุกชนิด นักเรียนทราบหรือไม่ว่า สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว (unicellular organism) คือ สิ่งมีชีวิตที่มีเพียง 1 เซลล์ ก็สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างอิสระ เช่น อะมีบา พารามีเซียม และยีสต์ เป็นต้น สิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ (multicellular organism) เช่น พืช และสัตว์ จำเป็นต้องอาศัยการทำงานของเซลล์หลายๆ เซลล์ และต้องทำงานร่วมกันอย่างเป็นระบบจึงจะสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ค่ะ
1. การค้นพบเซลล์
โรเบิร์ต ฮุค (Robert Hooke) นักวิทยาศาสตร์ชาวอังกฤษ เป็นผู้ค้นพบหน่วยพื้นฐาน หรือหน่วยที่เล็กที่สุดของสิ่งมีชีวิต ในปี พ.ศ. 2208 หรือ ค.ศ. 1665 โดยเขาประดิษฐ์กล้องจุลทรรศน์ชนิดเลนส์ประกอบ (ใช้มากกว่า 1 เลนส์) เพื่อใช้ส่องดูสิ่งต่างๆ ที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า เขาทดลองนำกล้องจุลทรรศน์ที่ประดิษฐ์ขึ้น ส่องดูจุกไม้คอร์กที่ฝานเป็นแผ่นบางๆ พบว่า สิ่งที่ประกอบกันขึ้นเป็นจุกไม้คอร์กนั้น มีลักษณะเป็นช่องสี่เหลี่ยมเล็กๆ บางๆ จำนวนมากเหมือนการนำกล่องเล็กๆ 4 มาต่อกันเป็นรังผึ้ง และเขาเรียกสิ่งที่เขาค้นพบนั้นว่า เซลล์ (cell) ดังภาพประกอบที่ 1
ภาพประกอบที่ 2
ที่มาของภาพ
: http://bankofbiology.blogspot.com/2012/02/scientists-and-their-theories.html
2. สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว และสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
2.1 สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว (unicellular organism) หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้แม้มีเพียง 1 เซลล์ โดยเซลล์นั้นอาจจะมีหรือไม่มีนิวเคลียสก็ได้ หากไม่มีนิวเคลียส สารพันธุกรรมจะกระจายอยู่ภายในไซโตพลาซึมของเซลล์ โครงสร้างภายในเซลล์เป็นแบบง่าย ๆ พบได้ทั่วไปทั้งในน้ำ บนบก และดำรงชีวิตอย่างอิสระ สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวนี้สามารถทำกิจกรรมต่าง ๆ ของเซลล์ได้เหมือนสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เช่น กินอาหาร ย่อยอาหาร หายใจ เคลื่อนที่ และสืบพันธุ์ ตัวอย่างสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว ได้แก่ อะมีบา พารามีเซียม ไดอะตอม และสาหร่ายคลอเรลลา เป็นต้น ดังภาพประกอบที่ 3
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น